Eğitim tarihin her döneminde farklı açılardan araştırılmıştır. Son yıllarda resmin çocuğun hayatındaki yeri ve yaratıcılığına etkileri üzerine yapılan bir çok çalışmanın olduğunu görmek mümkün.
Yetişmiş insan gücü her toplum için oldukça önemli bir insan kaynağıdır. Toplumların ihtiyacı olan nitelikli insan kaynağının temin edilmesi ve yetiştirilmesi toplum için zahmetli olduğu kadar büyük maliyetler de getirmektedir. Dünyadaki gelişmelerin ve değişimlerin temel çıkış noktası olan eğitimde de sürekli olarak yenilikler yaşanmaktadır. Eğitim den daha somut, faydalı, verimli, nitelikli, kaliteli, kullanışlı ve yararlı dönütler almak adına eğitim-öğretim yöntemleri, metotları, materyalleri geliştirilmektedir.
İnsan, anne karnına düştüğü andan itibaren ölümüne kadar olan süreçte sürekli bir gelişim ve değişim içindedir. İnsanın ölümüne kadar sürecek olan bu değişim ve gelişim yolculuğunda, kendisi için önemli olan bazı önemli dönüm noktaları bulunmaktadır. Bu dönüm noktaları literatürde kritik dönemler olarak adlandırılmaktadır. Bebeğin bir yaşında temel güven duygusunu kazanması, iki buçuk yaşında tuvalet eğitim alması ve yedi yaşından sonra ben merkezci düşünceden uzaklaşması gibi konular bu kritik dönemlerden bazılarıdır.
Çocuk gelişimi uzmanları tarafından fikir bir liğine varılan konulardan birisi 0-6 yaş aralığı çocukların zihinsel, bedensel ve sosyal gelişimleri’nin oldukça hızlı olduğu bir dönemdir. Özellikle zihinsel gelişimin büyük bir çoğunluğunun bu dönemde tamamlandığı görüşü hâkimdir. Zihin gelişimi diğer gelişim alanları için büyük önem arz etmektedir. Bundan dolayı 0—6 yaş çocuğuna bu dönemde verilen eğitimin kalitesi, sunulan zengin çevresel uyarıcılar ve kaliteli ve nitelikli eğitim materyalleri çocuğun gelişimini olumlu bir şekilde etkileyecektir.
Okul Öncesinde Resim ve Çocuk
Okul öncesi dönem, çocuğun gelişiminin hızlı olduğu, merak ve öğrenme isteğinin üst düzeyde olduğu bir dönemdir. Çocuğun dil, duyusal, motor, sosyal ve kavramsal gelişiminin hızlı olduğu bu dönemde çocuğa sunulan resimli materyaller, çocuğun gelişim alanlarında önemli etkiler oluşturarak onu yaşama hazırlamakta, dinleme ve okuma yeteneğinin gelişmesine yardımcı olmaktadır.
Geçmişte olduğu gibi günümüzde de sanatın eğitimdeki gerekliliği ve insan yaşamındaki yeri tartışılmaz bir gerçektir, Sanat, küçüklükten beri alınan sanat eğitiminin kazandırdığı estetik duyarlılık süzgecinden geçerek yaşam şeklimizde, toplumsal ve bireysel ilişkilerimizde, olaylara bakış açımızdaki tutum ve davranışlarımızda somutlaşır (Abacı, 2004). Sanat, çocukların eğitiminde de önemli rol oynayan bir etkendir. Boyama, çizme, bir şeyler inşa etme gibi faaliyetler karmaşık bir süreç olu’p, çocuk bu etkinlikler sırasında çeşitli öğeleri birleştirerek anlamlı bir bütün oluşturur ve bu sayede deneyim kazanmış olur. Yorumlama, seçme ve yeni bir şeyler oluşturma bu etkinliklerde dikkate değer bir başka işlem türüdür. Resim faaliyeti esnasında çocuk, konu seçimi ve yorumlamasıyla bize salt bir resim örneği vermemekte, resimden daha fazla bilgiler sunmaktadır.
Resimlerin insanların birbiriyle iletişim kurmalarında önemli bir yerinin olduğu hiçbir şekilde yadsınamaz. Yazının kullanılmaya başlamasından önce, duygu ve düşüncelerini anlatmaları yazıdan çok daha kolay olduğu için insanlar resmi kullanmışlardır. Bu gün de kavramların çocuklara kazandırılmasında sözcükler, yerini büyük ölçüde resimlere bırakmıştır. Sanat açısından resim, bir nesnenin, bir olayın doğrudan ifadesi olmayıp kendi kimliğine bürünmesidir. Yani çocuk bir anlamda resimler aracılığıyla kendi ruhsal durumunu dışarı yansıtır.
Resim heyecan verici bir aktivite olarak çocukların dünyasında ve okul öncesi eğitimde önemli bir yer teşkil eder (Lim, 2004). Resim sadece zihinsel gelişimin izlenmesinde değil, sosyal çevrenin çocuk üzerindeki etkilerinin incelenmesinde kullanılabilir. Bunların yanında ayrıca davranış problemleri olan çocukların dünyalarına ulaşarak onlara yardımcı olmak amacıyla da kullanılan bir araçtır
Çocukların yaptığı resimlerde onların bedensel ve zihinsel gelişimlerine paralel bir gelişme görülür. Bu bağlamda çocuk resimleri; motor beceri, algılama, dil, sembol oluşumu, duygusal farkındalık, uzamsal oryantasyon gibi alanların göstergesidir. Bilişsel gelişimin takibi çocukların resimlerinde, çizgisel gelişimlerinde izlenebilir
Çok genel bir yargıda bulunacak olursak, çocuklar büyüdükçe resimleri daha ayrıntılı, daha oranlı ve daha gerçekçi olur. Bununla birlikte resimlerinin gelişmesi açısından her evrede çocukların yaptıkları resimleri niteleyen bazı çarpıcı ve çok ayrıcı özellikler bulunur Resmin Çocuğun Hayatındaki Yeri ve Yaratıcılığına Etkisi
Resim sanatı, kişinin yaşantısını ve fikir kapasitesini gün yüzüne çıkarma ve geliştirme sürecidir. İnsanlar resim ile kişiliklerini yansıtırlar. Resim konuşma ve beden dili gibi her açıdan bir iletişimdir. Kişi çizdiği resimlerde teknik olarak gösterdiği becerilerin yanı sıra, bilişsel becerilerini de gösterir. Birey çizdiği resimlerde iç dünyasına ait parçaları aksettirir ve hislerini gözler önüne serer.
Kaynak: Eğitime Bakış Dergisi