Hava bugün nasıl olacak, acaba yarın yağmur var mı? sorularına cevap bulmak artık çok kolay, internetin olduğu her yerden hava tahminine ulaşabiliyoruz. Peki, hava tahmini nasıl yapılır?
Gezegenimizi hatta gezegenlerimizi tanımaya başlıyoruz. İnsanoğlu büyük bir merakla ve öğrenme isteğiyle binlerce yıldır gökyüzüne bakıyor. İnsanoğlunun yaşadığı gezegeni ve gökyüzünde basit gözlemlerle ya da ultra ileri teknolojik cihazlarla görebildiği gezegenleri anlamaya çalışması devam ediyor. Bir gün yaşadığımız gezegenin ve diğer tüm gezegenlerin özellikleri bilinmezleri insanoğlunca mutlaka keşfedilecektir. Ya da kim bilir belki de bir gün bir yerlerden bizi “dünyayı” keşfetmeye gelirler. Ne dersiniz olamaz mı?
Hava bugün nasıl olacak, acaba yarın yağmur var mı sorusu, tv den bugün şemsiyenizi almadan dışarı çıkmayın diye duyulan anons, haberlerin sonunda yada akıllı telefonlardan takip edilen günlük veya haftalık hava durumları, hafta sonu planı için hava durumunun takip edilmesi – dışarıda hava nasıl bugün ne giysem acaba endişeleri ve bunun gibi yüzlerce bahanesi sebebi bizim hava durumunu merak etmemize neden oluyor. Peki hava bugün nasıl, hava yarın nasıl, hafta sonu hava çok güneşliymiş, şemsiyenizi almadan sokağa çıkmayın… nasıl biliyorlar, günü gününe hatta saati saatine havanın nasıl olacağını nereden ve nasıl biliyorlar?
İnsanoğlu tarihler boyunca havanın durumunu anlamaya takip etmeye çalıştı. Bunun için birbirinden ilginç yöntemleri ve gözlemleri denediler. Hava durumunu kimi zaman “yağmur yağmadan biraz önce tarla farelerinin yuvalarından çıktığından, kimi zaman köstebeklerin yuvalarına girip çıkma sıklıklarının artmasından, kimi zaman kurtların acı acı ulumasından anlamaya çalıştı. Sizinde çevrenizde mutlaka buna benzer yöntemlerle hava tahmini yapmaya çalışanlar bulunmaktadır. Evet, kimi zaman haklı çıkabilmektedirler ama kendilerini çok yormasınlar, çünkü bu alanda teknoloji inanılmaz ilerleme kaydetti. Bulutların batıya mı doğuya mı hareket etmesinden yağmur yağıp yağmayacağını, kurbağaların topluca bağırmasını bekleyip şemsiyesini almayı, yaprakların altı sararmasından veya pelit kozalığının çok olmasından çok kar yağacağı tespiti yapmaya çalışarak boşuna yorulmayın. Çünkü az önce belirttiğimiz gibi hava tahmini konusunda teknoloji çok ilerledi. Dünya yörüngesine yerleştirilen meteoroloji uyduları atmosferdeki hava hareketlerini gözlemlerken, deniz meteorolojisi ise rüzgarın yönünü ve hızını, denizdeki görüş uzaklığını, bulutluluk miktarı gibi detayları gözlemlemektedir.
Gelişen teknoloji sayesinde artık gezegenimizin günlük veya önümüzdeki sürecin hava olayları dışında dünyanın 100 yıllık hatta binlerce yıl önceki hava olayları tespit edilebilmekte, dünya dışında diğer gezegenlerde süre gelen ya da geçmişte olan (fırtınalar, rüzgârlar vb) hava olayları bilinebilmektedir.
Hava Tahmini Nasıl Yapılır?
Belirlenen bir ülke, bölgede, belirli bir zaman dilimi içinde görülebilecek meteorolojik olayların gözlem ve analizlere dayanılarak nesnel veya öznel veriler yöntemiyle önceden öngörülmeye çalışılması hava tahmini olarak tanımlanabilir. Hava tahmininde gözlem, analiz ve tahmin sırası takip edilmektedir.
Gözlem Hava Tahmininden birinci aşama olan Gözlem de “Yer Gözlemleri - Gemi Gözlemleri -Yüksek Atmosfer Gözlemleri-Radar Ürünleri- Uydu Görüntüleri ve Otomatik Meteoroloji İstasyonları Verileri” gibi yöntemler kullanılmaktadır.
Gözlemler sayesinde;
- Rüzgarın yönü-hızı
- Havanın sıcaklığı
- Nem-su buharı basıncı
- Toprak üstünün minimum sıcaklığı
- Havanın basıncı
- Yatay ve deniz görüş uzaklığı
- Bulutluluk
- Yağışın miktarı
- Deniz suyu sıcaklığı, gibi değerler ve verilere ulaşılabilmektedir.
Ülkemizde şiddetli yağış, kısa dönemli tahmin vb. hava olayı tahmininde kullanılmak üzere on adet Meteoroloji Radarı bulunmaktadır.
Meteoroloji Uyduları: Meteoroloji uyduları sahip oldukları sensörler aracılığıyla kaydettikleri verileri belirli zaman dilimlerinde yer istasyonlarına gönderirler.
Otomatik Gözlem İstasyonları: Ülkemizin farklı noktalarında olmak üzere 861 adet gözlem istasyonu yer almaktadır.
Analiz: Toplanan gözlem verileri haritalara işlenir. Bu yer haritaları, yer seviyesinde belirli zamanlarda yapılan gözlemlerin harita üzerine işlenmesi ile elde edilir. Yer haritalarında; basınç, sıcaklık, havanın kapalılık oranı. bulutun türleri, görüş mesafesi uzaklığı, rüzgar yönü-rüzgar hızı ile diğer meteorolojik olayların bilgileri yer almaktadır.
Tahmin: Tüm bu veri ve analizler bütün uzman ve personelin katıldığı toplantıda tekrar değerlendirilerek, hava ve deniz tahmin raporları oluşturulur.
Hazırlanan tüm Meteorolojik tahminler ve uyarılar kamuoyuna duyurulmak üzere Basın ve Ajanslar ile ilgili Kamu Kurum ve Kuruluşlarına ulaştırılır.