Ekonomistler tarafından dillendirilmeye başlanan; Stagflasyonun nedenleri, Stagflasyon krizi, Stagflasyon Türkiye’de var mı, sonuçları nelerdir ve nasıl mücadele edilir? gibi sorularınızın tamamının cevabı yazımızda. Stagflasyon?

Stagflasyon en basit ifadeyle; bir ekonomide durgunluk ve işsizlik yaşanırken enflasyonun artmasıdır. Ekonomik büyümenin gerçekleşmediği ekonomilerde, üretimin düşmesi ve işsizlik oranının yükseldiği durumlarda fiyatların artması stagflasyon olarak ifade edilmektedir.
1970 yılına kadar genel kabul, işsizlik ve enflasyon arasında ters bir ilişki bulunmakta olduğu, işsizlik yükseldiğinde enflasyonun düşmesi, işsizlik düştüğünde ise enflasyonun yükselmesi beklenmesi yönündeydi. Ancak 1973 Petrol Krizi ile beraber işsizlik oranı artarken fiyatlar genel seviyesi de arttığı görüldüğünden, her iki ekonomik olumsuzluğun da beraber yaşanabileceği sonucuna varılmıştır.

Stagflasyon sürecine girmiş olan ülkelerde işsizlik ve hayat pahalılığı artarken, yeni vergi ve zamlar da ortaya çıkmaktadır.

Stagflasyon, ingilizce ‘Stagnation’ yani durgunluk, daralma ve ‘Inflation’ yani enflasyon kelimelerinden türetilmiş bir ekonomik terimdir.

Stagflasyon terimi ilk olarak 1970’lerde ABD’deki krizi tanımlamak için kullanılmıştı.

Stagflasyon süreci girmiş olan ülkelerde işsizlik rakamları artmaya devam ederken, ekonomik büyümenin gerçekleşmemesi ve enflasyon verilerinin de sürekli yüksek devam etmesi ülke ekonomisi için problemli bir ortam ortaya çıkarmaktadır.

Stagflasyonda ekonomik durgunluk artar, istihdam düşer ve ekonomik beklentileri karşılayacak arz da yaratılamamaktadır.

1970’li yıllarda ABD’de ortaya çıkan krizde, Petrol İhraç Eden Ülkeler Topluluğu (OPEC) üyeleri İsrail’in Filistin’i işgalini protesto etmek için petrol üretimini kısmış, o dönem giderek büyüyen petrol talebi karşılanamamış, bu durumda enflasyonu artırıp büyümeyi yavaşlatmıştı. Bu kriz sürecinde Stagflasyon kavramı ortaya çıkmıştır.

Ülkemizde de son dönemde Stagflasyon kavramı çok konuşulmaya başlandı. Stagflasyon kavramının ülkemizde karşılık bulmaya başlaması kimi uzmanlarca Stagflasyon Nedir? sorusunun cevabı şu üst başlıklar ile ifade edilmektedir.

  • Türkiye’de enflasyon artıyor buna karşın büyüme hızı giderek düşüyor. İşsizlik yükseliyor. Konkordato veya iflas ilan eden firmaların sayısı artıyor. Ekonomide daralma işaretleri Türkiye stagflasyona mı giriyor tartışmalarını peşinden getiriyor.

  • Kamu kaynaklarının kullanımında şeffaflık ve hesap verebilirlik düzeyi, çeşitli fonların kullanımı ve aktarımı noktasındaki belirsizlikler ile ABD ve AB gibi küresel güçlerle olan inişli çıkışlı ilişkiler sürekli olarak ekonomi yönetimi alanında soru işaretlerine neden oluyor.

  • Bu soruların ve yarattığı sonuçların yer aldığı uluslararası raporlar, derecelendirmeler ve analizler siyasi yöneticiler tarafından taraflı ve amaçlı bulunarak dikkate alınmıyor. Yerel ve milli kurumların açıkladığı rakamlar ve bazı analizler de yabancılar nezdinde aynı muamele ile karşılaşıyor. Oluşan karşılıklı güven sorunu sonunda büyümek için dış yatırıma ve borca ihtiyaç duyan Türk ekonomisini etkiliyor.