Bizlere tamamen masum gelen, ne olacak ki altı üstü bir naylon poşet diye yaklaştığımız plastik poşetler acaba görüldükleri kadar masumlar mı?
Gezegenimizi hızla kirletiyoruz- gezegenimizi büyük bir hızla yok ediyoruz… Neredeyse çevre üzerine yapılan tüm belgeseller bu cümlelerle başlamaktadır. Konunun sadece naylon poşet olmadığının konunun gezegenimizin geleceği ve çevre kirliliği ile yakından ilişkili olduğunun bilincinden olmalıyız.
Markette, manavda, pazarda kısacası tüm alışverişlerimizde kullandığımız plastik poşetlerin kullanım ömrü ortalama 12 dakikadır. Gezegenimizde her yıl 500 milyardan fazla tek kullanımlık poşetler alışverişlerde kullanılmaktadır. Pe ki az önce bahsettiğimiz 12 dakikadan sonra bu 500 milyardan fazla naylon poşete ne olmaktadır?
Kanalizasyon tıkanması ile başlayan bu masum yolculuk, naylon poşetlerden ve ürünlerden oluşan dev plastik okyanuslarına dönüşmektedir. Olayın ciddiyetini ya da ulaşabileceği boyutları daha iyi kavrayabilmek için bir örnek daha vermek gerekirse kullandığımız naylon poşetler ile gezegenimizin çevresi 4000 den fazla kez tur atılabilmektedir.
İşte bu vahim durumun farkına varmaya başlayan ve içerisinde ülkemizin de yer aldığı birçok ülke çok kararlı önlemler almaya başlamışlardır.
Naylon poşetlere karşı dünya genelinde yapılan uygulamalardan bazıları:
Hindistan: 2002 yılında plastik torbaların kullanımı ve üretiminde bazı kısıtlamalara gitti.
İsrail: 2017 yılı başında bazı kısıtlamalar uygulamaya başlanıldı.
Pakistan: bazı bölgelerinde plastik torba yasakları uygulanamasa da vardırMalezya: Poşet vergisi uygulanmaktadır.
Güney Kore: Güney Kore, Ağustos 2018’de süpermarketler ve fırınlardan hafif plastik torbaların dağıtımını yasakladı.
Tayvan: Ocak 2003’te hafif plastik torbaların serbest dağıtımını yasakladı.
Arnavutluk: 2018 yılından itibaren hafif plastik poşetleri yasaklanmıştır.
Hırvatistan: 2019 yılında plastik torba ücreti almayı planlamaktadır.
Çek Cumhuriyeti: plastik poşetler için vergi uygulaması vardır.
Danimarka: 2003 yılından itibaren plastik poşet veren perakendecilere vergi koydu.
Estonya: 2017 yılıyla vergi uygulanmaktadır.
Finlandiya: gönüllü bir anlaşma ile plastik torbalara vergi uygulanmaktadır.
Fransa: Yeniden kullanılabilir veya ambalajlanabilir torbalara izin verilmektedir.
Gürcistan: 2017 yılından itibaren plastik poşetleri yasakladığı bilinmektedir.
Yunanistan: 2018 yılı itibariyle poşetler ücretlendirilmiştir.
Macaristan ve Norveç: perakendecilerle gönüllü bir sözleşmesi olduğundan torbalara ücret uygulanır.
İrlanda: 2002 yılı başından itibaren 0.15 Euro’luk bir vergi uygulaması getirildi.
İtalya: 2011 yılından itibaren, biyolojik olarak ayrışabilen kaynaklardan olmayan plastik torbaların dağıtımını yasakladı.
Lüksemburg: plastik poşetlere vergi uygulanmaktadır.
Hollanda: 2016 yılında kapsamlı yasak ve kısıtlamalar getirilmiştir.
Portekiz: tek kullanımlık taşıma torbalarında 10 sent (€) tutarında bir plastik torba vergisi uygulanmaya başlanıldı.
Romanya ve Sırbistan: vergi uygulaması bulunmaktadır.
İspanya: 2018 yılı ortasından itibaren plastik poşet ücreti alınmaktadır.
Benin: 2017 yılı sonlarında plastik torbaları yasakladığı bilinmektedir.
Botswana: 2007 yılında plastik poşet kullanımını vergilendirdi.
Burkina Faso: 2015 yılında plastik poşetleri yasakladı.
Kamerun: 2014 yılında tek kullanımlık plastik poşetleri yasakladı.
Kongo Cumhuriyeti: 2011 yılında plastik poşetleri yasakladı.
Gabon: 2010 yılında plastik poşetleri yasakladı.
Gambiya: 2015 yılında plastik poşetleri yasakladı.
Madagaskar: 2015 yılında plastik poşet yasaklandı.
Mozambik: 2016 yılından itibaren plastik torba ücretlendirildi.
Senegal: 2015 yılında plastik poşet yasaklandı.
Togo: 2018 yılında plastik poşet yasaklandı.
Butan: çok uygulanmasa da plastik poşetlerin kullanımı yasaklandı.
Kamboçya: 2017 yılı sonlarında belirli bir ücret karşılığında satılmaya başlandı.
Galler: 2011 yılı sonundan itibaren tek kullanımlık plastik poşetler için ücret alınmaktadır.
Kazakistan ve Kırgızistan plastik poşet yasağını düşünmektedir. Letonya ve Litvanya’da çanta ücreti alınması planlanmaktadır.