İş hayatında bel ağrıları masa çalışanlarda da fiziksel güce dayalı çalışanlar da sıklıkla görülmektedir. İş yerlerinde bu konuda önlemler alınmalıdır.
İşle ilgili bel ağrıları kavramı, bilinen bir nedeni olmaksızın en az 24 saat süren ve alt kaburgalarla gulutea kıvrımları arasındaki ağrıları kapsar. Altı haftadan kısa süren bel ağrılarına; akut, 6-12 hafta arasında subakut, 12 hafta ve üzerinde kronik bel ağrısı olarak adlandırılır. Bu tarz bel ağrıları fiziksel güce dayalı çalışanlarda çok daha sık görülür. Masa çalışanlarda çalışanlar da daha az görülse de önlemler alınmadığında tehlikeli bir boyuta ulaşabilir.
Bel ağrılarının nedeni çok iyi araştırılmalıdır. Ancak sektörlere bakıldığında ve yapılan işler göz önüne alındığında genellikle aşağıdaki durumlarda görülmektedir.
- Normal beceri ve sınırları üzerinde ve fazlasıyla yorgunken çalışmak,
- Tekrarlayan işlerde örneğin; elde paketleme vb.
- Taşıma işleri gibi fiziksel güç gerektiren ağır ve taşıması zor işlerde.
- Uygun olmaya pozisyonlarda yük kaldırarak montaj işlerinde.
- Eğilmek, alçalmak, çömelmek ya da ayakla çalışırken iş yapılan tezgâhların uygun şekilde ayarlanmaması.
- Çalışana uygun tasarlanıp doğru ayarlanmamış olduğu halde ortamda uzunca bir süre iş başında oturmak,
- Aşırı güç gerektiren yükleri çekmek, sürüklemek, taşımak, yerleştirmek.
- Çalışırken sırt desteğinin olmaması durumunda ayarlanmamışsa vücut duruşu uygun olmaz
- Kişinin beceri ve yeteneklerinin üzerinde iş yapması.
- Germe, döndürme ve uzanma.
Sağlığa etkileri
Mekanik bel ağrısı en sık nedendir. Genç, sağlıklı, aktif kişilerde görülür. Bacaklara yayılımı olmaksızın sırtın alt kısmında yoğunlaşır. Ciddi olgularda tek veya iki bacağa yayılım olabilir. Sinir kökü basısına kadar ilerleyebilir. Omurganın bükülmesiyle ağrı uyarılabilir. Uzun süreli ağrılar, kişinin günlük faaliyetlerini yapma becerisinin azalması, yok olması ve işi yapamaz hale gelmesine neden olacaktır.
Bel Ağrıları Nasıl Önlenebilir?
- Teknik kontrol tedbirlerinin alınması.
- Mekanik destek kullanılası.
- Tüm vücut titreşiminin önlenmesi.
- Yükün büyüklüğünün ve ağırlığının azaltılması, kulplu olması.
- Uygun ve kullanılabilir yükseklikte depolama.
- Yeterli aydınlatma.
- Düzgün çalişma pozisyonu;
- Uzun süre ayakta kalmaktan kaçınma;
- Ayakta çalişirken tezgahin dirsekten 8 cm alçak olması;
- Araç pedallarında ve direksiyonlarinda treşimi sönümleme malzemesi kullanma
- Yetersiz ya da arzali parçalar uygun parçalarla değiştirilme
- Koltuklar: Operatörün bindiği makinelerde uygun oturaklarin bulunmasıni sağlayin, koltuk tasarıminın iyilestirilmesi maruziyeti
- Direksiyon koltuklarında sırt desteğinin olmaması yada yanlış olması
- Araç kullanıcılarına iş rotasyonu dünlenmesi.
- Uzun süren işlerde çalışma koşullarına uygun, ergonomik sandalye kullanma.
- Eğitim
- Çalışanların sağılık gözetimi yapılması.
- Düzenli olarak fiziksel egzersiz yapmak.