MENU
F-35 özellikleriyle ve proje maliyetiyle uzun yıllardır gündemden düşmüyor. Peki, nedir bu F-35’i bu kadar gündemde tutan özellikleri ve fiyatı mı?
F16’ların ekonomik ömrünü tamamlamasıyla NATO ülkelerinin ihtiyaçlarını karşılaması için geliştirilen F-35’ler son insanlı savaş jeti olacak gibi görünüyor. F-35, 5. nesil savaş jetini farklı amaçlar için kullanarak proje maliyetini düşürmeye çalışan üretici firma (Locket Martin) 3 farklı uçak modeli geliştirdi. Bu modeller; F-35A, F-35B ve F-35C dir.
F-35A: Klasik iniş kalkış yapabilen model
F-35B: Dikey iniş kalkış yapabiliyor.
F-35C: Uçak gemileri için geliştirilen model.
Türkiye F-35A modelini kullanarak F-16’ların yükünü hafifletmek istiyor. F-35’in üretim ve gelişim sürecinde 9 ülke bulunuyor bu ülkeler; ABD, Avustralya, İngiltere, Kanada, Türkiye. Danimarka, İtalya, Norveç ve Hollanda.
Uçak parçaları gibi bakımını da farklı ülkeler üstlenecek, Türkiye’nin F-16 motorlarının bakımında uzmanlaşmış olması nedeniyle F-35’in motor bakımlarını üstlendi.
İşte F-35 savaş uçağının tüm özellikleri:
| Kanat açıklığı | 10,65 m |
| Kanat Alanı | 42.7 m² |
| Uzunluk | 15.67 m |
| Yükseklik | 4.33 m |
| Boş ağırlığı | 13.170 kg |
| Yüklü ağırlığı | 22,470 kg |
| Azami Kalkış Ağırlığı | 31,800 kg |
| İtme gücü | 28,000 lbf (125 kN) |
| Artyakıcı ile itme gücü | 43,000 lbf (191 kN) |
| Kaldırma Fanı | F135 motoru ve 1× Rolls-Royce Kaldırma motoru(80 kN) |
| Dahili yakıt | F-35A 8.382 kg |
| Azami hız | 1,6+ Mach (1.932 km/h) |
| Menzil | A 2.200 km |
| Azami irtifa | 60,000 ft (18,288 m) |
| Tırmanış değeri | 40.000 fit/dak. (200 m/sn) |
| Muharebe yarıçapı | 1.081 km |
| Muharebe yarıçapıF-35B | 868 km |
| Muharebe yarıçapı F-35C | 1.138 km |
| Kanat yüklemesi | 446 kg/m² |
| G Limiti F-35A, F-35B, F-35C | 9 G |
İşte F-35’in taşıyabildiği tüm Silahlar
F-35 nükleer silahların yanı sıra, havadan karaya, havadan havaya bir çok silahı kullanma imkanı sunmaktadır.
Havadan Havaya Füzeler:
- AIM-9 Sidewinder
- AIM-120 AMRAAM
- MBDA Meteor
Havadan karaya füzeler
- SOM
- AGM-88 HARM
- AGM-158 JASSM
- Lockheed Martin JAGM
- Brimstone
- Storm Shadow
Gemi füzeleri
- Long Range Anti-Ship Missile
- Naval Strike Missile JSM
F-35 taşıdığı bombarlar
- MK-82
- MK-83
- MK-84
- CBU-100 bomba
- JDAM serisi
- B61 Nükleer bomba
- Paveway türevi lazer güdümlü bombalar
- AGM-154 JSOW
- GBU-39 SDB küçük çap bombalar
F-35 proje maliyeti ve birim fiyatı
Amerikan Lockheed Martin tarafından üretilen ve Türkiye’nin de parça desteği verdiği F-35 projesi maliyeti 400 milyar dolar civarında olduğu biliniyor. Her ülke farklı parçaları üreterek destek verse de projenin çok maliyetli olmasıyla hep gündeme geldi. F-35, F-16’nın üzerine pek bir şey konulmadığı gibi pek çok eleştiriye neden oldu.
Amerikan Lockheed Martin tarafından üretilen F-35’in birim fiyatı 100 milyon dolar!
F-35’leri uçurmak F-16 kadar düşük maliyetli olmadığı biliniyor bu yüzden bir çok kez eleştirilerin odağında yer aldı bu proje, en basitinden sadece pilot kaskı, her pilota özel üretiliyor ve her pilot için 400 bin dolar ödenmesi gerekiyor.
